(advertentie)
(advertentie)
(advertentie)

Weinig gevoelens zijn zo onplezierig als ervan overtuigd zijn dat ‘iemand het op je gemunt heeft’. Van de waterval aan effecten die cannabis teweeg kan brengen, is paranoia zeker een van de minst gewenste. Het blijkt dat THC, de belangrijkste bedwelmende stof in cannabis, verantwoordelijk kan zijn voor het opwekken van paranoïde gedachten bij sommige mensen die wiet roken. In dit artikel vind je alle relevante informatie over cannabis en paranoia en geven we je uiteraard ook tips om het ongemak tot een minimum te beperken!

Wat is paranoia eigenlijk?

Hoewel niet iedereen die wiet gebruikt paranoia zal ervaren, kan het een veelvoorkomend schadelijk effect zijn. Bovendien zijn sommige mensen gevoeliger voor paranoia dan anderen. Begrijpen waarom paranoïde gedachten optreden en hoe je ze kunt vermijden of beheersen als je cannabis gebruikt, kan je sterker maken in plaats van je angstig te voelen.

Paranoia is een gemoedstoestand of gevoel waarbij iemand ongegrond gelooft dat anderen van plan zijn hem kwaad te doen. Paranoia is een centrale ervaring van de paranoïde persoonlijkheidsstoornis, die wordt gekenmerkt door consistent wantrouwen en achterdocht jegens anderen. Paranoia is ook een veelvoorkomend kenmerk van psychose en psychotische aandoeningen, zoals schizofrenie, maar het is niet altijd een kenmerk van psychische aandoeningen.

Symptomen van paranoia zijn onder andere:

  • Onvermogen om andere mensen te vertrouwen
  • Onvermogen om te ontspannen
  • Het gevoel dat resultaten worden gecontroleerd door externe krachten
  • Verborgen betekenis vinden in het gedrag van anderen
  • Hypervigilantie (staat van verhoogde alertheid/ extreem gevoelig voor je omgeving)

Een beetje para op zijn tijd is niet abnormaal

Het is normaal om af en toe paranoïde gedachten te hebben. Bepaalde bevolkingsgroepen zijn ook vatbaarder voor paranoïde gedachten dan andere: mensen die in omstandigheden van armoede, isolatie of uitbuiting leven en mensen met een laag zelfbeeld, een slechte lichamelijke gezondheid of een trauma hebben vaak een verhoogde neiging tot paranoia.

Bepaalde stoffen kunnen ook paranoia uitlokken, waarvan cannabis een van de bekendste voorbeelden is. Door cannabis veroorzaakte paranoia kan zich op verschillende manieren uiten. Bijvoorbeeld angstig of zelfbewust zijn over wat mensen denken, of je bedreigd voelen omdat iemand of iets je te pakken wil nemen.

Degenen onder ons die paranoia hebben ervaren na het gebruik van wiet, zullen waarschijnlijk beamen dat je in de greep van paranoia een sterk verlangen hebt om alleen te zijn, asociaal te zijn, je te verstoppen in een donkere kamer of zelfs catatonisch te worden. Katatonie is een syndroom dat gekenmerkt wordt door motorische symptomen, inactief gedrag (’terugtrekgedrag’), opwinding en bizar (zich herhalend) gedrag.

Hoe kan wiet dan paranoia veroorzaken eigenlijk?

In 2014 bevestigde een baanbrekend onderzoek naar cannabis en paranoia wat al lang werd vermoed: THC kan paranoia uitlokken. Aan het onderzoek namen 121 vrijwilligers deel die ofwel intraveneus THC kregen toegediend (het equivalent van een sterke joint) of een placebo.

De resultaten toonden duidelijk aan dat THC paranoia kan uitlokken bij mensen die meer neigen tot paranoïde denken: vijftig procent van de vrijwilligers die THC toegediend kregen ervoeren paranoia, vergeleken met 30% van de vrijwilligers die een placebo kregen.

Het onderzoek bood ook andere fascinerende inzichten in hoe THC paranoïde denken beïnvloedt.

Wiet kan in je hersenpan bepaalde reacties in gang zetten – overstimulatie en salience bijvoorbeeld – die weer een trigger zijn voor paranoïde gedachtespinsels… [beeld: synthetick/Shutterstock]

Abnormale hersenverwerking

THC lijkt de manier waarop de hersenen willekeurige gebeurtenissen verwerken te beïnvloeden, een fenomeen dat abnormale opmerkzaamheid wordt genoemd. Eenvoudig gezegd is de kans groter dat mensen extra belang hechten aan willekeurige gebeurtenissen en ze verkeerd interpreteren nadat ze cannabis hebben genomen.

Andere onderzoeken hebben aangetoond dat de waarschijnlijkheid van het toekennen van betekenis, of salience, verder toeneemt wanneer het individu wordt blootgesteld aan negatieve emoties zoals angst en woede.

Met andere woorden: iemand die net wiet heeft gerookt is meer geneigd om uit zijn dak te gaan bij een boze gezichtsuitdrukking en de betekenis ervan verkeerd op te vatten dan iemand die geen cannabis heeft gebruikt. De abnormale verwerking van salience lijkt echter van voorbijgaande aard en treedt alleen op als de persoon high is.

Er is op dit moment geen bewijs dat suggereert dat langdurig cannabisgebruik de verwerking van de waarneming permanent kan verstoren.

Overstimulatie van de hersenen

THC kan ook op andere manieren paranoïde denken opwekken. De bekendste cannabinoïde kan endocannabinoïde receptoren in de hersenen activeren, waaronder in de amygdala. De amygdala speelt een cruciale rol bij het reguleren van angstgerelateerde reacties, zoals angst, stress en paranoia.

Grote doses THC kunnen de amygdala overstimuleren, wat leidt tot een aanval van angst of op angst gebaseerde reacties. Deze overactivering van negatieve emoties kan paranoia veroorzaken.

De op 1 na bekendste cannabinoïde in de cannabisplant is CBD en juist die remt angst en paranoia zo blijkt… [foto: Kyrylo Vasyliev/Shutterstock]

CBD strains kunnen paranoia verlichten

Bijkomend bewijs geeft aan dat THC angstreacties en paranoïde gedachten kan versterken. In dit onderzoek kregen mensen 10 milligram THC toegediend en werden ze vervolgens blootgesteld aan angstige gezichten. Deze personen ervoeren een grotere activatie van de amygdala dan degenen die CBD kregen. De CBD-cohort van het onderzoek zag de amygdala-activiteit juist afnemen.

Het is zowel fascinerend als ironisch dat twee verschillende stoffen in dezelfde plant paranoia kunnen verergeren en verlichten.

Een ander recent onderzoek waarin de effecten van CBD- en THC-dominante cannabissoorten werden vergeleken, toonde aan dat de CBD-dominante strains een onmiddellijke vermindering van spanning en angst teweegbrachten. Aan de andere kant zagen de onderzoekers THC-dominante soorten paranoia opkomen bij gebruikers onmiddellijk na consumptie, waarbij de effecten pas na een uur afnamen.

Hoewel deze bevindingen verre van overtuigend zijn, suggereren ze sterk dat THC paranoia kan veroorzaken, terwijl CBD het kan helpen verlichten.

Zijn sommigen kwetsbaarder voor paranoia wanneer ze wiet gebruiken dan anderen?

We weten dat paranoia een vrij veel voorkomende ervaring kan zijn voor cannabisgebruikers. Maar liefst 51,4% van de cannabisgebruikers (aldus deze studie) heeft wel eens paranoïde gedachten gehad bij het gebruik van cannabis. Het lijkt er echter op dat bepaalde factoren sommige individuen kwetsbaarder maken voor paranoia dan anderen.

Weten dat THC paranoia veroorzaakt helpt niet

In het grootste onderzoek naar paranoia en cannabis dat tot nu toe is uitgevoerd, vertelden onderzoekers de deelnemers dat THC paranoïde gedachten kon opwekken. De onderzoekers veronderstelden dat door deelnemers bewust te maken van het feit dat THC zo’n effect kon veroorzaken, ze willekeurige gebeurtenissen minder snel verkeerd zouden interpreteren – een voorloper van paranoïde gedachten.

Deze openbaring bleek echter het tegenovergestelde te doen en verergerde de paranoia bij degenen die het te horen hadden gekregen. Met andere woorden; het kweken van de verwachting dat cannabisgebruik gepaard kan gaan met paranoia lijkt een self-fulfilling prophecy te creëren.

Er is ook ander bewijs dat aantoont dat wanneer mensen cannabis associëren met paranoia, ze eerder geneigd zijn een verband te leggen. Onderzoeken naar cannabis en paranoia hebben aangetoond dat mensen significant meer kans hebben om paranoia te rapporteren wanneer ze gevraagd worden om het op een vaste manier te definiëren.

Aan de andere kant, als mensen open vragen krijgen over hun ervaringen met cannabis, rapporteert slechts 6% ervaringen met paranoia.

Genetische aanleg

Er is ook recent bewijs dat genetica van invloed kan zijn op de waarschijnlijkheid dat cannabis paranoia veroorzaakt. In een uitgebreid onderzoek met liefst 109.308 deelnemers ontdekten onderzoekers dat mensen met een genetische aanleg voor psychotische aandoeningen een grotere kans hadden om paranoia te ervaren na cannabisgebruik.

Het is echter belangrijk om te onthouden dat het ervaren van paranoia niet noodzakelijkerwijs een psychotische aandoening impliceert – veel mensen ervaren op een bepaald moment in hun leven milde paranoia.

Seks kan nadelige effecten bepalen

Vreemd genoeg kan seks ook een rol spelen. Een klinisch onderzoek uit 2019 toonde aan dat vrouwen de effecten van THC bij een lagere dosis ervaren dan mannen. Hoewel het onderzoek niet specifiek onderzocht of vrouwen meer kans hebben om paranoia te ervaren, suggereerde het wel dat vrouwen een grotere kans hebben om acute bijwerkingen te ervaren na THC-gebruik, waarvan paranoia een voorbeeld is.

Een ander onderzoek wees ook uit dat vrouwen significant meer kans hebben op acute angstveroorzakende effecten van cannabis en daarom met lagere doses moeten beginnen dan mannen.

Tips om wiet-paranoia te stoppen

Als het gaat om paranoia, is er een scala aan hulpmiddelen beschikbaar die kunnen helpen om de kans op paranoïde gedachten te verkleinen.

Start low and go slow

Eerst en vooral: “begin laag en ga langzaam”. Als je onervaren bent met cannabis, is het altijd aan te raden om te beginnen met een lage dosis – of zelfs een microdosis – en te wachten tot de effecten beginnen door te werken voordat je meer gaat gebruiken.

Naarmate je meer vertrouwd raakt met de interactie tussen de plant en je lichaam, kun je je dosis langzaam verhogen tot je je persoonlijke sweet spot bereikt. De sweet spot is de dosis die het gewenste resultaat oplevert zonder ongewenste effecten, zoals paranoia.

Cultiveer een positieve instelling

Een andere methode die kan helpen om de kans op paranoia te verminderen, is aandacht besteden aan de setting. In de afgelopen jaren heeft onderzoek het belang onderstreept van het cultiveren van een behulpzame mindset en veilige setting om drugs zoals cannabis te ervaren.

Zoals eerder besproken, ontstaat paranoia meestal als er een overvloed aan negatieve emoties aanwezig is. Angst kan bijvoorbeeld snel leiden tot gevoelens van bedreiging of kwetsbaarheid. Daarom kan het consumeren van wiet in een omgeving waar je je veilig en op je gemak voelt en met een ontspannen, open geest helpen om de kans op paranoia te verkleinen.

De rit uitzitten

Als je echter alle juiste dingen doet en de paranoia toch toeslaat, is nog niet alles verloren. Hoewel stoned paranoia intens en overweldigend kan aanvoelen, is het meestal van korte duur en verdwijnt het na een uur of twee. De volgende technieken kunnen de intensiteit van de ervaring verlichten en helpen om de tijd te doden.

Sommige cannabisgebruikers zweren bij eenvoudige oplossingen zoals diep ademhalen, ontspannende activiteiten zoals yoga, je in een deken wikkelen en wachten tot de paranoia verdwijnt, of horizontaal gaan liggen en chillen in bed.

Kruiden, specerijen en CBD-soorten

Er zijn ook anekdotes over het inhaleren of consumeren van versgemalen zwarte peper of citroensap. De aromatische terpenen in deze planten kunnen helpen om ontspanning of een ‘gevoel van aarding’ teweeg te brengen, vergelijkbaar met de effecten van aromatherapie.

Probeer tot slot CBD. Het roken van een CBD-soort of het kauwen van CBD-gummies kan gevoelens van kalmte opwekken, angst of negatieve gevoelens tegengaan en wietparanoia helpen verlichten.

Lees op CNNBS ook8 tips om te landen wanneer je iets té high/stoned bent

[openingsbeeld: svtdesign/Shutterstock, illustratie ’tips & trucs’: Mar1kOFF/Shutterstock]
(advertentie)