(advertentie)
(advertentie)
(advertentie)

Over de eventuele gevolgen van autorijden nadat je cannabis hebt geconsumeerd, doen de wildste verhalen de ronde. Het kan ook in Nederland zomaar gebeuren dat je gestraft wordt voor een joint die je misschien uren van tevoren al had gerookt, omdat er nu eenmaal best lang THC-sporen achterblijven in je lichaam. Toch wordt het wellicht tijd dat justitie en politie hun strenge aanpak van cannabisgebruik in het verkeer herzien. Amerikaanse wetenschappers concluderen namelijk dat de rijprestaties van regelmatige cannabis consumenten na 4,5 uur even goed zijn als die van mensen die een placebo slikken!

In Nederland kan je in het verkeer ook de sjaak zijn wanneer de politie je een speekseltest afneemt – en eventueel ook nog een daaropvolgende bloedproef op het politiebureau – uren nadat je iets gerookt hebt. Dat lijkt in hun ogen misschien terecht, maar dat is het dus niet. Enter deze Amerikaanse studie die onder de titel ‘Driving Performance and Cannabis Users’ Perception of Safety – A Randomized Clinical Trial‘ afgelopen week is gepubliceerd in het vaktijdschrift JAMA Psychiatry.

Stoned rijden op de simulator

De wetenschappers gingen natuurlijk niet op de openbare weg experimenteren met wel en niet stoned autorijden, dat gebeurde op een simulator. In eerste instantie – dus kort na het consumeren van wiet – is er inderdaad sprake van verminderde vaardigheden achter het stuur, maar na 4,5 uur is er ‘een niet te onderscheiden verschil’ met de mensen die slechts een placebo hadden gekregen voor de rijtest.

Als regelmatige cannabisgebruikers blowen wanneer en hoeveel ze willen, is er uiteraard wel sprake van mindere prestaties op de rijsimulator. ‘Echter; wanneer ervaren gebruikers hun eigen inname controleren, kan er van beïnvloeding van de rijvaardigheid door de THC-inhoud van een joint, tolerantie of THC-bloedconcentraties geen sprake zijn’, schrijven de auteurs.

Ervaren blower onderschat wel de periode van beïnvloeding

Daarbij schuilt er voor ervaren blowers wel een addertje onder het gras. Het blijkt namelijk dat ‘ons soort mensen’ zelf denkt dat de beïnvloeding door wiet veel eerder afgelopen is dan dat die in werkelijkheid voorbij is. Een meerderheid (68,6%) van de proefpersonen wil eigenlijk na 90 minuten weer gaan autorijden, hoewel hun rijvaardigheid op dát moment nog niet (genoeg) is verbeterd.

Dit zou volgens de onderzoekers een ‘vals gevoel van veilig rijden’ kunnen opwekken. ‘Slechtere rijprestaties zijn namelijk evident gedurende enkele uren na het roken van cannabis, maar ze lijken bij de meeste mensen wel verdwenen na 4,5 uur. De prestaties zijn dan niet anders dan die van de placebogroep.’

De conclusies van deze Amerikaanse onderzoekers sluiten overigens aan bij een Australisch onderzoek uit 2021, waarin ook al een soort veiligheidswindow werd vastgesteld voor autorijden na het inhaleren of eten van cannabis. Een studie die ook door CNNBS werd opgepikt:

LEES OOKStudie • Speeksel en bloed slechte indicatoren voor THC-beïnvloeding

Moeten er nieuwe regels komen voor hoeveel THC er in het bloed van een automobilist mag zitten? Volgens deze Amerikaanse studie wel, want de huidige keiharde grenzen zijn NIET gebaseerd op wetenschappelijke feiten… [beeld: Lightspring/Shutterstock]

Hoe is het stoned autorijden hier getest?

Terug naar de actuele studie uit de VS, waar vanwege de legaliseringsgolf extra veel aandacht is voor “stoned autorijden”. In deze klinische proef rookten de deelnemers een placebo, een joint met 5,9% THC erin of een joint met 13,4% THC (wat ongeveer overeenkomt met wat wij hier gewend zijn te roken, qua sterkte). De rijtests op de simulator werden uitgevoerd bij het Center for Medicinal Cannabis Research aan de University of California San Diego (UCSD).

Er werd getest gedurende meerdere uren, bijvoorbeeld op ‘uitwijken’ en ‘het volgen van een auto die voor je rijdt’. Ook kijkt men bij zo’n simulator rijtest naar de reactie op diverse taken die je aandacht vragen. Welnu; bij de THC-groep waren de prestaties ‘significant verminderd’ op 30 en na 90 minuten ná het blowen van de joint vergeleken met de placebogroep. Na 3,5 uur spreken de onderzoekers nog over ‘borderline differences’ en na 4,5 uur is er géén verschil meer te meten tussen cannabis en placebo’s.

Bovendien verschilde de ‘drive score’ niet op basis van het THC-gehalte. En ook niet op basis van de gebruiksintensiteit (d.w.z. zeer regelmatig blowen in de laatste 6 maanden) ‘ondanks dat de post-roken THC-bloedconcentraties hoger zijn bij mensen die het meest intensief cannabis gebruiken’.

Harde THC-limiet in het verkeer is wetenschappelijke nonsens

De conclusies van deze nieuwe studie moeten volgens de wetenschappers worden meegenomen bij het beleid van politie en justitie ten aanzien van drugs in het verkeer. ‘Het compleet ontbreken van een verband tussen bloedconcentraties en rijprestaties was ietwat verrassend’, verklaart Dr. Robert Fitzgerald, professor klinische pathologie aan UCSD’s School of Medicine.

‘Het is sterk bewijs tegen het ontwikkelen van vaststaande beïnvloedingsstatuten. Vastgebeitelde wetten maken namelijk een juridische shortcut mogelijk, waarbij de eis wordt geëlimineerd om te bewijzen dat een bestuurder daadwerkelijk onder de invloed was.’ En dat is nou precies wat de wet – ook die hier in Nederland – vaak wél doet: keiharde grenzen vaststellen waar je in het verkeer niet boven mag zitten qua THC, op straffe van bijvoorbeeld het intrekken van je rijbewijs.

Consequentie van deze Amerikaanse studie

Maar wiet moet dus niet hetzelfde worden behandeld als alcohol in het verkeer. Zo bestempelden de Amerikaanse onderzoekers van de nieuwe studie uiteindelijk slechts de helft van de wietrokers als “beïnvloed’ achter het stuur. Meer en vooral veel beter begrip van het begrip ‘onder de invloed’ is hard nodig, zeker bij de wetshandhavers.

In Californië heeft State Assembly-lid Tom Lackey het alvast goed begrepen:

‘This groundbreaking research indicates that cannabis use does impair driving ability, but factors differ from alcohol. For example, these data show that per se laws for THC levels are not supported scientifically’

[openingsbeeld: doom.ko/Shutterstock]
(advertentie)