Rapport: War on Drugs is heel slecht voor milieu en klimaat

NIEUWS 12 oktober 2023

De War on Drugs is niet alleen ontzettend duur en vervelend voor cannabisliefhebbers, hij heeft ook nog eens vernietigende effecten op het toch al kwetsbare klimaat en milieu op aarde. Een rapport van een internationale coalitie van belangengroepen zegt dat het wereldwijde drugverbod de vernietiging van het milieu heeft aangewakkerd in enkele van ’s werelds meest kritieke ecosystemen – wat de inspanningen om de klimaatcrisis aan te pakken ondermijnt.

De drugsoorlog is de olifant in de milieukamer

Terwijl beleidsmakers, overheden, NGO’s en activisten werken aan dringende maatregelen om tropische bossen te beschermen – die tot de grootste ‘koolstofputten’ op aarde behoren – zegt het rapport dat “hun inspanningen zullen falen zolang degenen die zich inzetten voor milieubescherming nalaten de olifant in de kamer te herkennen en aan te pakken”.

De in februari van 2023 opgerichte International Coalition on Drug Policy Reform and Environmental Justice bedoelt met die olifant natuurlijk ‘het wereldwijde systeem van gecriminaliseerd drugsverbod, in de volksmond bekend als de ‘oorlog tegen drugs’.

De makers van het rapport zijn samengesteld uit voorstanders, activisten, kunstenaars en academici uit zowel de drugbeleidshervormingsbeweging als de milieu- en klimaatbeweging. Aangesloten organisaties zijn o.a. Health Poverty Action, LEAP Europe, SOS Amazônia, het Transnational Institute en het Washington Office on Latin America. De leden komen uit Bolivia, Brazilië, Colombia, Myanmar, het Verenigd Koninkrijk en Nederland.

Het 63 pagina’s tellende document is op 5 oktober gepubliceerd onder de titel ‘Revealing the missing link to Climate Justice: DRUG POLICY‘.

De vele negatieve gevolgen van illegale drugs (handel)

De auteurs beschrijven het drugbeleid als de “ontbrekende schakel” in klimaatrechtvaardigheid, waarbij ze opmerken hoe het drugverbod de drugsproductie en drugshandel naar “belangrijke milieugrenzen” heeft geduwd, zoals het Amazonewoud en de jungles van Zuidoost-Azië.

“Overal waar kleine boeren druggewassen verbouwen aan de rand van het bos of smokkelaars hun producten vervoeren door tropische bossen, is dat omdat de dynamiek van de handhaving van de drugwet hen daarheen heeft gedreven”, aldus het rapport. “In de weinige gevallen waar opium, cannabis en coca legaal worden verbouwd om de farmaceutische en drankenindustrie te bevoorraden, vindt de teelt plaats in conventionele landbouwgebieden.”

Winsten uit illegale drugsoperaties voeden ook een netwerk van andere criminele activiteiten die schade toebrengen aan het milieu, schrijven de auteurs. Als voorbeelden noemt het rapport de illegale handel “in wilde dieren, tropisch hout, archeologische artefacten, goud en andere mineralen, maar ook investeringen in legale landbouwbedrijven zoals rundvlees, palmolie, soja en avocado’s. Drugswinsten vormen ook het startkapitaal voor mensenhandel. De winsten uit drugs verschaffen ook startkapitaal voor de mensenhandel.”

‘Huidige drugsbeleid oorzaak van economisch disfunctioneren’

Het rapport bevat casestudies en foto’s die aantonen hoe milieuschade voortkomt uit het verbodsbeleid aangaande drugs. Eén voorbeeld koppelt drugshandel in Peru aan illegale goudwinning, terwijl een ander voorbeeld illegaal geld van de cocaïnehandel koppelt aan de vernietiging van het ernstig bedreigde oerwoud van Opper-Guinea in West-Afrika.

De internationale gemeenschap erkent in toenemende mate het werk van criminele actoren bij het financieren van “landroof, ontbossing, hout- en wildhandel en sociaal en ecologisch verwoestende mijnbouw”, aldus het rapport, “evenals corruptie bij de overheid”.

“Zelden of nooit wordt het systeem genoemd dat aan de basis ligt van zoveel van deze misdaden en de oorzaak is van zoveel schade”, vervolgt het rapport. De makers stellen dat “duidelijk moet worden erkend dat het huidige drugsbeleid een van de belangrijkste oorzaken is van dit economisch en institutioneel disfunctioneren.”

Drugshandel houdt armoede in stand terwijl de top de dans ontspringt

Vanuit het perspectief van milieu en economische rechtvaardigheid, zo stelt het rapport, houdt de drugsoorlog een cyclus van armoede en vervolging tegen de meest kwetsbaren in de samenleving in stand.

“De drugshandel kan een fatsoenlijk inkomen of middel om te overleven bieden waar geen ander bestaat”, zegt het rapport, waarbij wordt opgemerkt dat naar schatting 200.000 families in Colombia hun brood verdienen met het verbouwen van coca. “Zelfs wanneer deze boeren vervolgd worden door de politie of het leger, dwingen de pragmatische voordelen van het verbouwen van illegale druggewassen hen vaak om terug te keren naar de handel, ondanks de hoge risico’s.”

Terwijl kleine boeren op laag niveau en in achterstandsposities te maken krijgen met uitroeiing van hun gewassen, arrestatie en opsluiting, “blijven degenen aan de top van de handel grotendeels ongedeerd omdat ze door hun macht, geld of geweld immuniteit genieten tegen vervolging en invloed hebben op de beleidsvorming van de elite.”

Alleen hervorming van drugsbeleid kan milieu helpen

Om de schade van het drugverbod te bestrijden en ervoor te zorgen dat klimaatinitiatieven effectief zijn, stelt het rapport dat “effectieve en verantwoordelijke drugregulering noodzakelijk is”. Maar het waarschuwt dat hervormingen holistisch moeten zijn en gebaseerd op mensenrechten, volksgezondheid, duurzame ontwikkeling en milieurechtvaardigheid.

Het alternatief, zo waarschuwt het rapport: “Drughervormingen die worden gecoöpteerd door grote bedrijven en machtige elites die de schade van het drugverbod herhalen, terwijl klimaatinitiatieven mislukken en de kans missen om de klimaatcatastrofe af te wenden omdat ze één van de onderliggende oorzaken negeerden”.

Het rapport gaat in op de geschiedenis van de wereldwijde oorlog tegen drugs en de mislukking ervan, en benadrukt dat het verbodsbeleid van wat in het rapport het wereldwijde Noorden wordt genoemd, grotendeels gebaseerd was op de wens “sociale controle uit te oefenen op ‘ongewenste personen’, of dat nu immigranten, raciale minderheden, inheemse gemeenschappen of politieke en ideologische tegenstanders zijn.

De drugoorlog wordt beschreven als “rampzalig”, zelfs onder zijn eigen voorwaarden. “Illegale drugs zijn meer beschikbaar, goedkoper, gevarieerder en krachtiger en gevaarlijker dan ooit tevoren; meer mensen gebruiken drugs en ervaren drugsgerelateerde gezondheidsschade en overlijden.”

De tijden veranderen, maar zijn we nog op tijd?

De huidige trends zijn aan het veranderen, merkten de auteurs op, die erop wezen dat “meer dan een half miljard mensen binnenkort in rechtsgebieden zullen wonen waar cannabis legaal is.” En hervormingen zijn niet beperkt tot wiet.

“De wettelijke regulering van andere drugs dan cannabis is nu ook een realiteit, met een legale markt voor cocabladeren in Bolivia, en een wetsvoorstel voor een legale coca- en cocaïnemarkt dat wordt besproken in de Colombiaanse Senaat, hervormingen die de toegang tot psychedelische planten mogelijk maken worden geïmplementeerd in de staten Colorado en Oregon, en Nederland onderzoekt opties voor gereguleerde toegang tot MDMA/ ecstasy.”

Er is eigenlijk geen andere optie om uit de ellende – drugs en klimaat – te komen behalve hervormen, ook al leidt dat onvermijdelijk tot moeilijke discussies.