Podcastmaker Daan frituurt België’s Drugscommissaris Ine Van Wymersch

NIEUWS 14 augustus 2023

Daan is een nog jonge cannabis minnende Belg die zeer terecht het Belgische politieke/politie beleid beschouwt als op zijn minst volstrekt achterhaald en ineffectief. Daan maakt al enige tijd de Vlaamse podcast ‘CannabisKenners‘. Reeds 38 gasten hebben er tot dusver hun woordje gezegd, waaronder veel bekende namen. Maar Daan klimt nu ook in de pen; hij stuurde CNNBS een bijdrage met de titel De Nationale Drugscommissaris en cannabis: enkele kritische bedenkingen. Aanleiding was het nogal rammelende verhaal van de Nationale Drugscommissaris in België, in een gekend tijdschrift. Het woord is aan Daan, die mevrouw Ine Van Wymersch een welverdiend weerwoord geeft!

De Nationale Drugscommissaris en cannabis: enkele kritische bedenkingen

Zaterdag 5 augustus verscheen in De Tijd een uitgebreid interview met Ine Van Wymersch, sinds 17 februari 2023 onze Nationale Drugscommissaris. De kop van het verhaal: ‘Nationale drugscommissaris Ine Van Wymersch: ‘Wie een joint rookt, financiert een criminele organisatie’.

Ondanks haar jarenlange ervaring als magistraat bij het parket in Brussel en later als jeugdmagistraat en woordvoerster bij het Openbaar Ministerie, schijnt ze wat betreft cannabis toch nog regelmatig de bal mis te slaan. In dit opiniestuk geef ik mijn visie op enkele van haar toch wel markante uitspraken.

Ine Van Wymersch: “Wie een joint rookt, financiert een criminele organisatie”

Vooreerst kopt de desbetreffende journalist het artikel met een toch wel krasse uitspraak van onze kersverse drugscommissaris. Dit door te stellen dat wie een joint rookt een criminele organisatie financiert. Sinds wanneer zijn verkopers van cannabiszaden, potgrond en LED lampen criminele organisaties, laat staan iemands tuin, wat regen en de zon?

Of vormen handen een criminele organisatie omdat ze met twee zijn?

Maar goed, ze doelt uiteraard op de ongecontroleerde teelt en de ongereguleerde handel die sedert het verbod in 1921 een monopoly is geworden voor dergelijke criminele organisaties. “Die gasten verkopen geen drugs om mensen een goed gevoel te geven. Ze doen dat alleen voor hun eigen rijkdom.”

De oplossing ligt er volgens haar in deze organisaties het leven moeilijk te maken en dit door hun winsten naar beneden te halen. Want net als de Belgische bierfamilies en ketens van Amerikaanse fastfood verkopen ze geen cannabis om mensen een goed gevoel te geven.

Ze doen dat alleen voor hun eigen rijkdom. Een basisgedachte die dus bij zowat elke hedendaagse legale ondernemer leeft die een product of dienst verkoopt waar vraag naar is, gaande van Facebook over Unibet en van AB InBev tot Starbucks.

Net zoals naar druiven en hop bestaat er al millennia voor die bewuste 24 februari 1921 een vraag naar cannabis. En dit zowel omwille van medische, spirituele als recreatieve redenen.

Ine Van Wymersch: “Het is in de eerste plaats niet omdat alcohol geïntegreerd is dat we daar andere drugs aan moeten toevoegen”

Vanuit deze historische invalshoek lijkt haar eerste argument om de illegale cannabismarkt niet te reguleren dan ook ietwat vreemd en anachronistisch. Dit doet ze door te stellen dat we geen andere drugs, dan het reeds maatschappelijk geïntegreerde alcohol, moeten accepteren.

Anderzijds verwijst ze echter wel naar de vorige generatie, toen cannabis even illegaal was, maar men nog met vrienden gebruikte, in een sociale context, zoals we die overigens ook vandaag kennen in de vorm van cafés, restaurants, casino’s, prostitutiebuurten of… in Nederland: coffeeshops.

Nu gebruiken jongeren dat volgens haar geïsoleerd. Maar verder dan de vorige generatie, waarbinnen cannabis schijnbaar dus wel nog geïntegreerd was, lijkt ze dan ook weer niet te komen met betrekking tot de geschiedenis van deze plant.

Ine Van Wymersch: “De THC-waarde is veel groter in wat vandaag op de markt is dan wat in het jointje van de hippie van 50 jaar geleden zat”

Over die vorige generatie gesproken stelt ze dat het gemiddelde THC-gehalte tussen 1999 en 2023 is gestegen van 9% naar 16,5%. Deze stijging is niet ontstaan door een gezonde concurrentie onder verschillende producenten binnen een gereguleerde markt, noch door een gewijzigd beleid ten aanzien van cannabis ‘tussen het (mythische) jointje van de hippie van 50 jaar geleden en dat van vandaag.

Maar het is eerder het resultaat van de zogenaamde Iron Law of Prohibition, waarvan de opkomst van synthetische cannabinoïden (K2, Spice) de dag van vandaag een gevaarlijk gevolg vormt.

Bovendien is dit alles geredeneerd vanuit de veronderstelling dat gebruikers steeds op zoek zijn naar sterkere cannabis. Alsof iedereen online steevast stroh rum koopt, bij Starbucks resoluut voor het sterkste bakje troost kiest of voor de kick jaarlijks de Mount Everest beklimt omdat het nu eenmaal tot de mogelijkheden behoort.

Ine Van Wymersch: “In Nederland beschouwt men cannabis met een THC-waarde boven 15% niet meer als softdrugs, maar als harddrugs”

Wat betreft de THC-waardes vertelt onze drugscommissaris wanneer ze verwijst naar Nederland zelfs regelrechte onwaarheden. En dit door te stellen dat cannabis met een THC-percentage boven de 15% bij onze
noorderburen wordt beschouwd als harddrugs.

In dat geval verkopen de coffeeshops vandaag harddrugs en moet er ook recent iets aan hun Opiumwet gewijzigd zijn. Deze wet rekent immers enkel de verwerking van cannabis tot concentraten, al dan niet met olie vermengt tot lijst I (de lijst van harddrugs). Over een maximum THC-percentage in cannabistoppen of hasj wordt geen melding gemaakt.

Ine Van Wymersch: “De verslaving aan cannabis is dus veel schadelijker dan die aan een gewone sigaret”

Aansluitend poneert ze de stelling dat de verslaving aan cannabis veel schadelijker is dan die aan een “gewone” sigaret. Volgens onderzoek van The Lancet uit 2010 staat tabak echter hoger gepositioneerd in de
ranking op het aspect verslaving dan cannabis. Het Nederlandse RIVM kwam tot gelijkaardige conclusies.

Uiteraard is het van belang dat er aan consumenten omwille van gezondheidsredenen alternatieven worden aangeboden voor het roken van cannabis met tabak. Denk aan het gebruik van tabaksvervangers, puur roken, verdampen of de verwerking van cannabis in etenswaren.

Maar zoals onze drugscommissaris terecht opmerkte zijn deze criminele organisaties alleen bezig met hun eigen rijkdom, zonder dat ze hier dan nog eens in belemmerd worden door enige regelgeving gericht op preventie, voorlichting en de gezondheid van de gebruiker, hetgeen we wel zien in legale sectoren waar
ondernemers handelen in potentieel verslavende producten en diensten.

Ine Van Wymersch: “De gebruikers zeggen dan: ‘Bezorg me een legaal alternatief.’ Maar volksgezondheidsgewijs kan je het niet maken dat te organiseren. Als je cannabis wil legaliseren, moet je dat van a tot z in handen nemen. Legaliseren als antwoord op de war on drugs is geen antwoord”

Hoewel haar argumentatie om het cannabisverbod te handhaven voornamelijk gebaseerd is op de gevolgen van ditzelfde verbod, is ze er rotsvast van overtuigd dat een regulering van de cannabismarkt geen
antwoord kan vormen op de war on drugs. Omdat je het volksgezondheidsgewijs niet kan maken dat te organiseren.

Daarom lijkt het, naast een bezoekje aan een Nederlandse coffeeshop, waar men sinds kort ook de achterdeur via een experiment wil reguleren voor onze drugscommissaris misschien interessant om eens op studiereis te gaan naar Canada of Uruguay.

In deze landen slaagt men er immers wel in de winst van drugscriminelen al minstens te halveren en een beleid uit te stippelen waar ondernemers, binnen de volledige productie-, handels- en consumptieketen zich moeten houden aan bepaalde regelgeving dewelke gericht is op de gezondheid van consumenten.

En waarbij deze laatste steeds vaker bewust kiest voor gezondere alternatieven zoals edibles boven de klassieke joint. Allemaal dan nog eens zonder dat hij of zij groene vingers moet hebben of criminele organisaties steunt. Maar zich kan wenden tot legale ondernemingen zonder door de overheid gecriminaliseerd of gestigmatiseerd te worden.

Dit alles zonder dat er sprake is van een toename in het risicovol cannabisgebruik onder volwassenen en tevens geen toename in de algemene prevalentie van het gebruik onder jongeren.

Ine Van Wymersch: “Een vriendin whatsappte me net dat een NBA-speler zei: ‘De hele NBA gebruikt (lees: cannabis), het is zoals wijn.’ Het imago van cocaïne is veel te sexy”

Ten slotte is het erg jammer dat onze drugscommissaris niet in staat is om in te zien dat de productie, handel en consumptie van elk roesmiddel zijn eigen risico’s inhoudt en er dus nood is aan een specifiek reguleringskader.

Ondanks wat er wereldwijd evolueert in landen als Duitsland, Luxemburg en Malta met betrekking tot het
legaliseren van de cannabisplant en de regulering van de aanverwante recreatieve en medicinale markt, is er in België anno 2023, ruim 100 jaar na het tot stand komen van de huidige drugswet, schijnbaar nog steeds sprake van slechts één drug.

Ine Van Wymersch: “Maar waar beginnen drugs? Heel eenvoudig: bij een joint”

Deze begint volgens onze drug(s)commissaris niet bij alcohol, suiker, tabak of koffie. Maar: ‘Heel eenvoudig: bij een joint.’

Het ongenuanceerde benaderen van roesmiddelen en het hanteren van het achterhaalde concept van de stepping stone theorie – ook wel gateway drug genoemd in verband met cannabis – zou me echter te ver leiden voor dit opiniestuk…

Meer over cannabis in België leer je met de podcast CannanbisKenners – al 38 episodes staan nu online. Klik voor meer info op onderstaand logo: