Topstories

Cannabis en alcohol zijn niet hetzelfde. Australisch onderzoek laat dat nog maar eens zien. Medicinale cannabispatiënten reden namelijk niet gevaarlijker maar juist voorzichtiger na THC-gebruik. Ze rijden met name langzamer en houden meer afstand. Dus voor de zoveelste keer: THC is totaal anders dan alcohol. Ook in het verkeer, al moet je natuurlijk nog steeds niet onder invloed de weg op gaan. 

Terwijl wetenschappers werken aan een eerlijker cannabis blaastest, komt er uit Australië (op)nieuw bewijs dat cannabis gebruikers zich heel anders gedragen in het verkeer, dan mensen onder invloed van alcohol. En dat is eigenlijk niet zo gek – het zijn gewoon compleet verschillende middelen! 🧠

Cannabis ≠ alcohol 🔬

Onderzoekers van de University of Queensland en University of the Sunshine Coast hebben 41 medicinale cannabispatiënten getest met geavanceerde video-simulaties. De deelnemers kregen gemiddeld 10,8 mg THC en 16,05 mg CBD toegediend – vergelijkbaar met wat patiënten normaal gebruiken.

Het opvallende resultaat: de patiënten gingen automatisch voorzichtiger rijden na cannabisgebruik. Ze verlaagden hun snelheid en verhoogden de volgafstand tot andere auto’s. Dit is precies het tegenovergestelde van wat alcohol doet – daar word je namelijk juist roekeloos van in het verkeer, en overschat je je eigen kunnen.

De onderzoekers testten verschillende aspecten:

• Gevaarherkenning (bleef op hetzelfde niveau!)
• Risicovol rijgedrag (nam af)
• Zelfperceptie van rijvaardigheden
• Compensatiestrategieën in het verkeer

Zelfbewustzijn: cannabis vs alcohol 🤔

Een cruciaal verschil met alcohol: cannabisgebruikers zijn zich ervan bewust dat ze onder invloed zijn. Ze kunnen hun prestaties echter niet altijd goed inschatten, maar dit gebeurde ook bij de nuchtere controlegroep. Het opmerkelijke verschil is dat ze ter compensatie juist een stuk voorzichtiger gaan rijden.

Bij alcohol is dat precies andersom: aangeschoten of dronken mensen denken dat ze nog prima kunnen rijden (overmoedigheid), terwijl hun vaardigheden juist dramatisch achteruitgaan. Cannabis zorgt voor het omgekeerde effect: mensen worden voorzichtiger, ook al zijn hun vaardigheden misschien iets verminderd.

Dit verklaart waarom cannabis nooit zal leiden tot het enorme aantal en soort verkeersongelukken zoals we die kennen van alcohol: kopstaartbotsingen door te hard rijden, roekeloze inhaalmanoeuvres, of het negeren van verkeerslichten. Dat soort roekeloze acties zal een stoned of high persoon nooit in zijn hoofd halen.

Nederlandse verkeerswetten nog steeds achterhaald 🇳🇱

Nederlandse beleidsmakers behandelen cannabis nog steeds veelal hetzelfde als alcohol, terwijl dit onderzoek opnieuw bewijst dat het fundamenteel verschillende middelen zijn. De huidige verkeerswetten zijn gebaseerd op de aanname dat alle roesmiddelen hetzelfde effect hebben – maar dat klopt gewoon niet.

Alcohol maakt je:

• Overmoedig en roekeloos 😵‍💫
• Slecht in het inschatten van risico’s
• Geneigd tot harder rijden
• Ongevoelig voor waarschuwingssignalen

Cannabis maakt je:

• Voorzichtiger en bewuster 🧘‍♂️
• Langzamer rijdend
• Alert op meer afstand houden
• Bewust van verminderde reactietijd

Patiënten uitgesloten van deelname verkeer

In Australië geldt net als in Nederland een nul-tolerantiebeleid voor THC in het verkeer. En dat is waarschijnlijk ook het beste uitgangspunt, ware het niet dat THC detecteerbaar kan zijn, terwijl de effecten allang zijn uitgewerkt.

Elke detecteerbare hoeveelheid THC is echter toch strafbaar, ook zonder bewijs van beïnvloeding. Omdat THC wekenlang detecteerbaar kan blijven, betekent dit dat medicinale patiënten zichzelf feitelijk een rijverbod moeten opleggen.

Dit onderzoek toont aan hoe absurd deze situatie is. Patiënten die cannabis gebruiken tegen chronische pijn, epilepsie of PTSS kunnen weken niet autorijden. En dus niet omdat ze een gevaar zijn op de weg, maar omdat de wetten geen onderscheid maken tussen daadwerkelijke beïnvloeding en oude THC-resten.

Compensatiestrategieën van stonede automobilisten 🎯

Het onderzoek bevestigt wat ervaren cannabisgebruikers al lang weten: je past je rijgedrag automatisch aan. De getoonde compensatiestrategieën zijn:

• Lagere snelheid op alle wegtypen
• Grotere volgafstand bij filerijden
• Meer tijd nemen bij verkeersbeslissingen
• Extra alertheid op mogelijke gevaren

Dit zijn precies de strategieën die verkeersveiligheidsexperts aanraden voor alle bestuurders! Cannabis lijkt gebruikers dus te stimuleren om veiliger te rijden.

Gevaarherkenning: geen verslechtering gemeten 👀

Opvallend genoeg vonden de onderzoekers geen significante verslechtering in gevaarherkenning na cannabisgebruik. Dit is cruciaal, want gevaarherkenning is een van de belangrijkste vaardigheden voor veilig rijden.

De patiënten konden gevaren nog steeds even goed en snel herkennen als toen ze nuchter waren. Hun reactietijd kan iets trager zijn, maar daar compenseren ze voor door meer afstand te houden en langzamer te rijden.

Wetenschappelijke voorzichtigheid ⚖️

De onderzoekers benadrukken terecht dat deze resultaten natuurlijk geen aanmoediging zijn om onder invloed van THC te rijden. Meer onderzoek is nodig om de bevindingen te bevestigen en uit te breiden naar verschillende doseringsgroepen en rijomstandigheden.

Maar de resultaten voegen wel belangrijke nuance toe aan het cannabis-en-verkeer debat. Ze laten zien dat een one-size-fits-all benadering voor alle roesmiddelen wetenschappelijk niet houdbaar is.

Internationale ontwikkelingen 🌍

Deze Australische studie volgt op soortgelijk onderzoek uit Canada, Israel en enkele Amerikaanse staten waar medicinale cannabis legaal is. Overal met dezelfde conclusie: cannabisgebruikers gedragen zich fundamenteel anders dan alcoholgebruikers in het verkeer.

Landen die een genuanceerder cannabisbeleid hebben ontwikkeld, zien geen toename in verkeersongelukken. Colorado rapporteerde zelfs een daling in verkeersdoden na cannabislegalisatie, mogelijk door substitutie van alcohol door cannabis.

Wat betekent dit voor Nederlandse patiënten? 🏥

Voor Nederlandse medicinale cannabispatiënten verandert dit onderzoek helaas nog niets aan hun precaire situatie. Ze moeten nog steeds kiezen tussen hun medicijn en hun mobiliteit.

De realiteit:

• Patiënten rijden voorzichtiger dan gedacht
• Compensatiestrategieën werken effectief
• Gevaarherkenning blijft intact
• Wetten zijn nog steeds gebaseerd op oude aannames

Tot beleidsmakers inzien dat cannabis en alcohol fundamentaal verschillende middelen zijn, blijven patiënten het slachtoffer van verouderde wetgeving die geen rekening houdt met wetenschappelijke feiten. Ook al ben je broodnuchter, als je een paar dagen eerder geblowd hebt, kun je toch gewoon je rijbewijs kwijtraken in Nederland.

Tijd voor genuanceerde verkeerswetten 🚦

Dit Australische onderzoek levert weer een belangrijk puzzelstukje in het debat over cannabis en verkeersveiligheid. Cannabis is geen alcohol – het werkt anders, gebruikers gedragen zich anders, en de risico’s zijn anders.

Natuurlijk blijft rijden onder invloed van welk middel dan ook niet ideaal. Maar misschien is het tijd dat beleidsmakers stoppen met het behandelen van alle roesmiddelen alsof ze hetzelfde zijn. Cannabis vraagt om cannabis-specifiek beleid, gebaseerd op wetenschappelijk bewijs in plaats van vooroordelen.

Voor patiënten die afhankelijk zijn van cannabis voor hun kwaliteit van leven, zou dit het verschil kunnen maken tussen isolatie en mobiliteit. En dat verdienen ze wel, zeker na al die jaren van stigmatisering en uitsluiting. 💚

[Beeld: Chat GPT Image Creator]

---

Bronnen:

• University of Queensland & University of the Sunshine Coast onderzoek
• Hemp Gazette rapportage
• Wetenschappelijke publicatie: Psychopharmacology journal

(advertentie)