(advertentie)
(advertentie)
(advertentie)

Donderdag verscheen het ‘European Drug Report 2025′, waarin zo’n beetje alle data verzameld zijn die je kunt bedenken ten aanzien van cannabis. Wiet blijft uiteraard veruit de meest gebruikte illegale drug in Europa. Zo’n 8,4 % van de volwassenen (24 miljoen mensen tussen 15 en 64 jaar) zat het afgelopen jaar aan de wiet of hasj. De cannabismarkt vertegenwoordigt het grootste deel van de totale illegale drugsmarkt in de Europese Unie, met een geschatte waarde van ten minste 12,1 miljard euro!

Ruim vier miljoen Europeanen consumeren dagelijks cannabis

Het vuistdikke rapport ‘European Drug Report 2025: Trends and Developments‘ behandelt alle soorten drugs uitvoerig. Aangezien wij hier maar één god aanbidden, focussen we uitsluitend op cannabis.

De markt daarvoor is volgens de EU-ambtenaren flink aan het veranderen en dat leidt – hoe verrassend (not) – volgens deze deskundigen tot een ‘volksgezondheidsprioriteit’. Om dat te benadrukken beginnen ze ook maar met dat hoofdstuk, onder het kopje ‘De ontwikkeling van behandelingen voor cannabisproblemen vereist beter bewijs van de effectiviteit ervan’.

Naar schatting 1,5 % van de volwassenen in de Europese Unie (4,3 miljoen mensen) gebruikt dagelijks of bijna dagelijks cannabis, en ‘deze mensen lopen het grootste risico op problemen die verband houden met het gebruik van deze drug’, beweert het rapport.

Dat rept zelfs over ‘een reeks lichamelijke en geestelijke gezondheidsproblemen’ die door wiet ontstaan of verergeren. En ook: ‘Problemen houden vooral verband met vroeg beginnen met gebruiken, producten met een hoge potentie en regelmatiger en langduriger gebruikspatronen’.

Men stelt echter ook vast dat er meer inzicht nodig in de problemen waarmee cannabisgebruikers te maken hebben, en in geschikte doorverwijzingsroutes en effectieve behandelingsopties. Want nu is het kort gezegd een allegaartje in de EU, ‘deels vanwege de grote verscheidenheid aan interventies die aan cannabisgebruikers worden aangeboden, waaronder korte interventies of dwingende doorverwijzingen vanuit het strafrechtelijk systeem’.

Snel door naar iets vrolijkers: een kaart waarop je ziet waar – Vive la France! – je de meeste kans hebt om een plantenvriend tegen het lijf te lopen. Je ziet wie er ‘ooit in zijn leven’ THC heeft gesnoept:

Driekwart alle in beslag genomen wietplanten staat in Spanje

Dan het kweken en smokkelen van cannabis in de EU. Het aantal inbeslagnames bleef in 2023 op een ‘historisch hoog niveau’ aldus het rapport. Wel daalde het aantal door en in Spanje afgepakte kilo’s hasj in 2022 significant, om in 2023 weer licht te stijgen. Dit zou wel eens een aanpassing kunnen zijn van de aanvoerroutes die de hasjsmokkelaars uit Noord-Afrika gebruiken ‘als antwoord op de maatregelen van de Spaanse wetshandhavende autoriteiten’.

In dezelfde context wordt echter ook het flink gestegen aantal inbeslagnames van wiet sinds 2019 in Spanje vermeld. In 2023 tekende Spanje voor 68% van alle in beslag genomen hasj in de EU, 30% van alle wiet en liefst 73% van alle afgepakte wietplanten!

De EU: ‘Deze gegevens onderstrepen de belangrijke rol die Spanje speelt als doorvoerland voor cannabishandel en als productiegebied. Het is echter belangrijk op te merken dat ook elders in de Europese Unie op grote schaal cannabis wordt geproduceerd, zowel voor de binnenlandse als voor de internationale markt. Elk jaar worden in Europa duizenden cannabisplantages, variërend van kleine en middelgrote tot industriële, ontmanteld door wetshandhavingsinstanties.’

Verder ziet de EU een ‘zorgwekkende ontwikkeling’ in nieuwe smokkelmethodes en -routes. ‘Een daarvan is de smokkel van cannabisproducten via postsystemen en commerciële luchtvaart, in verband met verschillende landen, waaronder de Verenigde Staten, Canada en, in mindere mate, Thailand’.

Drugs verbieden is en blijft misdaadorganisaties spekken

Bij een cannabismarkt met een omzet van minstens 12 miljard euro is het niet vreemd dat ook de georganiseerde misdaadgroepen ‘aanzienlijke winsten’ draaien en dat dit ‘verschillende veiligheidsproblemen oplevert’.

Het rapport: ‘Sommige EU-lidstaten melden bijvoorbeeld ongekende niveaus van drugsgerelateerd geweld, waarvan een groot deel in verband wordt gebracht met de cannabismarkt, deels vanwege de diversiteit en winstgevendheid ervan.

‘De criminele netwerken die op deze markt actief zijn, zijn divers en flexibel, verhandelen vaak meerdere soorten drugs en worden in verband gebracht met geweld, corruptie en misbruik van legale bedrijfsstructuren om hun doelen te bereiken. Dit maakt de illegale cannabishandel zeer volatiel en dynamisch, wat leidt tot interne concurrentie tussen criminele groepen die vaak uitmondt in geweld’.

Hasj en wiet domineren nog altijd de cannabismarkt

Dan aandacht voor het product zelf, de hasj en de wiet. Deze oervormen van cannabis (hasj en gedroogde toppen bedoelen we dan) blijven dominant, ondanks dat er volgens de EU ‘er nieuwe producten en vormen van deze drug beschikbaar zijn’.

Er wordt weliswaar meer hasj dan wiet in beslag genomen, maar dat is vooral omdat dit ‘de grotere kwetsbaarheid van cannabishars voor interceptiemaatregelen bij grensoverschrijdende handel naar de Europese Unie weerspiegelt’. Wiet daarentegen kan bij wijze van spreken om de hoek bij de consument worden geteeld, zoals velen van ons al weten…

Wat ook door bleef stijgen in 2023 is de potentie van die hasj: gemiddeld zit daar nu 23% THC in en dat noemt het rapport ‘historisch hoog’. Daarentegen schommelt de gemiddelde potentie van in beslag genomen wiet in de EU al enkele jaren rond de 11% THC.

Het aanbod van cannabisproducten wordt steeds diverser, maar wiet en hasj blijven vooralsnog dominant in de EU. [beeld: Shutterstock]

Concentraten, edibles en synthetische cannabinoïden

Op het einde komen de dataverzamelaars en koffiedikkijkers van de EU opnieuw met een hoofdstuk over gezondheid. Met name cannabis concentraten en edibles zijn dan het mikpunt.

‘Op de illegale drugsmarkt is de beschikbaarheid van krachtige extracten en eetbare producten bijzonder zorgwekkend en in verband gebracht met acute gevallen van drugsvergiftiging op spoedeisendehulpafdelingen van ziekenhuizen’. Welja, denk aan onze eigen Haribo-rel hier onlangs.

Erger, nee veel en veel erger, is de opkomst van krachtige synthetische cannabinoïden, die al dan niet als ‘gewone wiet’ worden verkocht. Dit zijn stoffen die vermoedelijk worden geproduceerd uit cannabidiol  (CBD) dat wordt gewonnen uit cannabis (hennep) met een laag THC-gehalte, waarvan sommige momenteel mogelijk niet onder de internationale drugsverdragen vallen.

De meest voorkomende halfsynthetische cannabinoïde is hexahydrocannabinol (HHC), maar recentelijk zijn hexahydrocannabiphorol (HHC-P) en tetrahydrocannabiphorol (THCP) in sommige EU-lidstaten in de handel gekomen.

Het EU drugsrapport stelt: ‘Hoewel de kennis over de effecten van HHC op mensen beperkt is, is er bezorgdheid ontstaan naarmate er meer studies zijn verschenen, waaronder enkele rapporten over verbanden met psychoses. Tussen juni 2022 en februari 2024 registreerde het Toxicologisch Informatiecentrum van Tsjechië meer dan 170 consultaties over HHC.’

Veel van de gevallen hadden betrekking op jongeren, waaronder kinderen, die eetbare producten, zoals jelly snoepjes, hadden geconsumeerd. Hongarije meldde aan het EU-systeem voor vroegtijdige waarschuwing een uitbraak van 30 acute niet-dodelijke vergiftigingen in verband met jelly snoepjes die semi-synthetische cannabinoïden bevatten, die in juni 2024 gelokaliseerd en beperkt leken te zijn tot Boedapest.

LEES OP CNNBS OOKBoedapest: 31 toeristen naar de klote door semi-synthetische cannabis

HHC staat sinds februari 2025 in ten minste 22 EU-lidstaten op de lijst van verboden drugs en in maart 2025 heeft de VN-Commissie voor verdovende middelen besloten om de drug onder dezelfde regelgeving te plaatsen als delta-9-THC.

(advertentie)